
India chu quantum computing lamah hma a sawn hle.He quantum computer/computing hi technology khawvelah chuan thil pawimawh tak a ni.
National Quantum Mission:
Kum 2023 khan India chuan National Quantum Mission (NQM) chu ₹6,003 crore sengin a tan a. A tum ber chu quantum technology lama khawvel hmahruaitu nih a ni. Mission hian a ngaih pawimawh ber chu:
* Quantum computer siam chhuah
* Quantum hmanga inbiakpawhna siam
* Quantum sensor siam
* Quantum hmanrua(material) leh device thar siam chhuah
India rama Quantum Computer chak ber:
Kum 2025 April thla khan Bengaluru-a company pakhat QpiAI chuan 25-qubit quantum computer QpiAI-Indus an tichhuak a. Hei hi tun thlenga India rama quantum computer chak ber a la ni.
Mumbai-ah Research hlawhtlinna:
Mumbai-a Tata Institute of Fundamental Research (TIFR) chuan 6-qubit quantum chip te zawk an siam a, enchhinna te neiin, hei hian India-in quantum hardware a siam thei tih a tilang chiang hle.
Quantum Tech Park thar:
India chuan Amaravati, Andhra Pradesh-ah quantum computing atana technology park bik Quantum Valley tih chu a sa mek a. January 2026-ah hawn tum a ni a, India rama quantum computer lian ber (156-qubit) a awm dawn a,IBM leh TCS te puihnaa siam a ni.
Zirchianna hmun(T-Hubs) te:
India chuan quantum science lama research hub lian pali a hawng a, chungte chu:
* IISc Bengaluru – Quantum computing
* IIT Madras & C-DOT – Quantum communication
* IIT Bombay – Quantum sensors
* IIT Delhi – Quantum materials
Heng thil kan hmuh leh hriat atang te hian India chu he lam kawngah hian nasa taka tlanin khawvela hmahruaitu nih a tum hle tih a hmuh theih awm e.